Ước tính 19.500 tỷ đồng thuế giá trị gia tăng được giảm trong 5 tháng đầu năm 2025

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Quốc hội đã quyết nghị tiếp tục giảm 2% thuế suất thuế GTGT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ quy định tại điểm a mục 1.1 khoản 1 Điều 3 của Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian từ ngày 01/01/2025 đến hết ngày 30/6/2025 và đã được Chính phủ hướng dẫn tại Nghị định số 180/2024/NĐ-CP ngày 31/12/2024 quy định chính sách giảm thuế GTGT theo Nghị quyết số 174/2024/QH15. Theo tính toán của Bộ Tài chính, 5 tháng đầu năm 2025, tổng số thuế GTGT được giảm ước đạt khoảng 19.500 tỷ đồng.

Có thể thấy tác động rõ rệt của chính sách này thể hiện qua nhiều chỉ số kinh tế - xã hội tích cực. Cụ thể, GDP quý I/2025 tăng 6,93% so với cùng kỳ năm trước, là mức cao nhất so với quý I trong giai đoạn 2020–2025. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt hơn 2,85 triệu tỷ đồng, tăng gần 10%. CPI và lạm phát cơ bản lần lượt tăng 3,21% và 3,10%.

Cùng với đó, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt gần 356 tỷ USD, tăng 15,7%, trong đó xuất khẩu tăng 14%, nhập khẩu tăng 17,5%; thặng dư thương mại đạt 4,67 tỷ USD. Đặc biệt, tổng thu ngân sách nhà nước trong 5 tháng đầu năm đạt 1.139,6 nghìn tỷ đồng, bằng 57,9% dự toán năm, tăng 24,5% so với cùng kỳ.

Bộ Tài chính nhận định, chính sách giảm thuế GTGT 2% đã góp phần giúp giảm giá thành thông qua doanh nghiệp có hoạt động sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ được giảm thuế GTGT dẫn đến giảm giá bán của hàng hóa, dịch vụ cho người tiêu dùng. Từ đó, thúc đẩy sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, tiêu dùng của người dân, góp phần tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động và đạt được mục tiêu đề ra khi xây dựng chính sách giảm thuế GTGT là kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển.

Bên cạnh những kết quả đạt được, nền kinh tế nước ta còn những hạn chế, bất cập và tiếp tục gặp nhiều khó khăn, thách thức. Ổn định kinh tế vĩ mô còn tiềm ẩn rủi ro. Các động lực tăng trưởng chưa có sự bứt phá rõ nét theo yêu cầu tăng trưởng đặt ra như hoạt động sản xuất kinh doanh còn gặp khó khăn, chi phí sản xuất còn cao, sức mua trong nước đã được cải thiện nhưng còn chậm, đặc biệt là việc Hoa Kỳ công bố áp thuế đối ứng với các nước, trong đó có Việt Nam. Tổng cầu tiêu dùng trong nước được xem là một động lực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Cùng với đó, trong quá trình triển khai Nghị định số 180/2024/NĐ-CP, một số vướng mắc đã nảy sinh, đặc biệt là việc xác định hàng hóa, dịch vụ được giảm thuế và không được giảm thuế. Tình trạng không thống nhất trong áp dụng giữa khâu nhập khẩu với sản xuất, tiêu thụ trong nước đã gây lúng túng cho không ít doanh nghiệp và cơ quan quản lý thuế địa phương.

Các văn bản trả lời, hướng dẫn của Cục Thuế và Chi cục Thuế tại các tỉnh, thành phố vẫn phải tham chiếu các chính sách trước đó, bao gồm Nghị định số 15/2022/NĐ-CP, Nghị định số 44/2023/NĐ-CP, Nghị định số 94/2023/NĐ-CP và Nghị định số 72/2024/NĐ-CP. Dù các hướng dẫn này giúp phần nào tháo gỡ khó khăn, song cũng cho thấy sự cần thiết phải hoàn thiện hơn nữa hệ thống pháp lý và hướng dẫn thực thi để đảm bảo chính sách phát huy hiệu quả tối đa, đồng thời tạo sự thống nhất trong toàn hệ thống.

Theo nhận định của nhiều chuyên gia, việc tiếp tục đánh giá toàn diện hiệu quả của chính sách giảm thuế GTGT là cần thiết, không chỉ để làm cơ sở cho các quyết định gia hạn, mở rộng chính sách trong thời gian tới mà còn để cải thiện chất lượng thực thi. Trong bối cảnh tổng cầu trong nước là một động lực then chốt cho tăng trưởng, các chính sách tài khóa hỗ trợ, trong đó có giảm thuế GTGT, cần được vận hành linh hoạt, sát thực tiễn và minh bạch.

Chính sách giảm thuế GTGT không chỉ mang ý nghĩa hỗ trợ ngắn hạn mà còn tạo nền tảng dài hạn cho phục hồi và phát triển. Tuy nhiên, để chính sách phát huy tác dụng bền vững, rất cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp trong việc rà soát, cập nhật danh mục hàng hóa, dịch vụ áp dụng ưu đãi, tháo gỡ vướng mắc phát sinh và tiếp tục kiến tạo môi trường đầu tư - kinh doanh ổn định, thông suốt.