Người trẻ cần 20-25 năm thu nhập để mua nhà, tìm dòng vốn cho giấc mơ an cư
Với mặt bằng giá căn hộ nhỏ phổ biến hiện nay dao động từ 2-5 tỷ đồng, nên việc chuẩn bị khoản vốn đối ứng từ 20-30% theo quy định của ngân hàng đang là trở ngại không nhỏ với nhóm thu nhập phổ thông, nhất là những gia đình trẻ.
Chia sẻ về vấn đề trên tại Hội thảo “Đòn bẩy tài chính hiệu quả - Cơ hội an cư cho người trẻ” được tổ chức vào ngày 26/6/2025, ông Hà Quang Hưng - Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, để mua được một căn nhà trung bình (70m2, giá bán 3-4 tỷ đồng) tại các đô thị lớn, người trẻ phải cần tới 20-25 năm thu nhập.
Thực tế cũng cho thấy, phần lớn cặp vợ chồng trẻ ở đô thị có thu nhập trung bình 20-30 triệu đồng/tháng đều phải thuê nhà hoặc sống cùng gia đình, rất ít người đủ tích lũy mua nhà thương mại khi chạm ngưỡng 30 tuổi nếu không có sự hỗ trợ tài chính từ gia đình hoặc các chương trình tín dụng ưu đãi.
Phân tích những rào cản, ông Hưng cho biết, nguồn cung bất động sản còn hạn chế và giá tăng cao so với khả năng chi trả của đại đa số người dân, trong đó có cả người trẻ. Thị trường nhà ở thiếu vắng các mô hình như thuê dài hạn, thuê mua linh hoạt… trong khi lãi suất cho vay thương mại hiện vẫn khá cao, thời hạn vay chưa đủ dài so với nhu cầu.
Nhưng từ góc độ cơ quan quản lý tiền tệ, bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) nhấn mạnh, với mục tiêu năm 2030 hoàn thành 1 triệu căn nhà ở xã hội, trọng tâm là hướng tới nhóm đối tượng công nhân khu công nghiệp, ngành Ngân hàng đã thực hiện nhiều giải pháp để ưu tiên nguồn vốn tín dụng và thực hiện đồng bộ các giải pháp giúp người trẻ có nhà ở.
Bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN).
Bà Hà Thu Giang thông tin, hiện có 9 ngân hàng tham gia gói tín dụng 145.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội, lãi suất thấp hơn 1,5-2% lãi suất bình thường. Hiện lãi suất cho vay mới nhất đang là 5,9%/năm, lãi suất liên tục giảm cùng xu hướng mặt bằng chung.
Với người trẻ dưới 35 tuổi, NHNN cũng khuyến khích áp dụng chính sách lãi suất ưu đãi, 5 năm đầu thấp hơn 2%, 10 năm thấp hơn 1% so với lãi suất bình quân trung dài hạn của nhóm ngân hàng lớn.
Tuy vậy, theo chuyên gia tài chính - ngân hàng TS. Nguyễn Trí Hiếu, chương trình cho vay mua nhà ở xã hội có kết quả giải ngân còn rất thấp. Hơn nữa, dù lãi suất vay mua nhà ở xã hội thấp nhưng lại đi kèm nhiều điều kiện, quy định khắt khe, khiến khả năng tiếp cận vốn không dễ dàng.
Vì thế, TS. Nguyễn Trí Hiếu cho rằng không thể trông chờ mãi vào các ưu đãi mà phải tính đến các kênh cho vay thương mại.
Vị chuyên gia này khuyến nghị, người dân khi vay mua nhà phải đặc biệt cân nhắc khả năng trả nợ, tránh “đu đỉnh” bất động sản.
"Đừng vội vàng mua nhà nếu thu nhập chưa đủ vững, đừng vay 100 đồng mà mỗi tháng phải trả tới 70 đồng cả gốc lẫn lãi – đó là ngưỡng vỡ nợ rồi", TS. Hiếu nhấn mạnh.
Đồng thời, TS. Nguyễn Trí Hiếu đề nghị, NHNN cần tăng cường hoạt động chấm điểm tín dụng cá nhân, để giúp người đi vay ý thức được trách nhiệm tài chính, hạn chế rủi ro nợ xấu trong toàn hệ thống.
Cũng về vấn đề này, TS. Vũ Đình Ánh - chuyên gia tài chính khuyến nghị, điều quan trọng hơn cả là phải lựa chọn một căn nhà phù hợp với nhu cầu và khả năng của bản thân, đồng thời lựa chọn đối tác và phương án tài chính phù hợp, tránh đi vay nóng, tín dụng đen để mua nhà.
Đề xuất thêm về chính sách ưu đãi cho người trẻ mua nhà, ông Hà Quang Hưng đề nghị cần hỗ trợ tài chính cho người mua, giúp tăng khả năng tích lũy và giảm gánh nặng chi phí.
Cùng với đó là nên nghiên cứu mô hình quỹ tiết kiệm nhà ở, cho phép người lao động trích một phần lương hàng tháng vào quỹ để được vay mua nhà với lãi suất ưu đãi, hoặc thưởng tiền vào tài khoản tiết kiệm nhà ở cho những bạn trẻ tích lũy đạt mốc nhất định.
Cuối cùng, theo ông Hưng, cần cải thiện tiếp cận tín dụng, triển khai gói vay ưu đãi dài hạn, trong đó bố trí đủ và đúng hạn nguồn vốn vay ưu đãi từ ngân sách Trung ương cấp cho Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay ưu đãi mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng kiến nghị đẩy mạnh giải ngân chương trình tín dụng cho nhà ở xã hội, mở rộng chương trình cho vay ưu đãi đối với cá nhân, hộ gia đình để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, đặc biệt là người trẻ dưới 35 tuổi. Trong đó xem xét kéo dài thời hạn ưu đãi, cũng như nghiên cứu thiết kế các gói vay ưu đãi riêng cho người trẻ mua nhà ở thương mại lần đầu với lãi suất và kỳ hạn phù hợp.
