Điểm bùng phát kinh hoàng của AI và khoảnh khắc diệt vong của nghệ thuật đã đến?

Trong tuần qua, thế giới sáng tạo đã chứng kiến một cơn sốt chưa từng có: công nghệ tạo hình ảnh của OpenAI trong GPT-4o đã làm bùng nổ xu hướng "Ghiblification", nơi người dùng mạng xã hội biến mọi thứ - từ ảnh cá nhân, meme đến hình ảnh lịch sử - thành những bức tranh phong cách Ghibli.

Làn sóng này không dừng lại ở Ghibli. Chỉ trong vài ngày, người dùng đã tạo ra hàng loạt hình ảnh theo phong cách Disney, Pixar, The Simpsons, The Muppets và cả những phong cách hoài cổ như Rankin/Bass. Những hình ảnh này lan truyền với tốc độ chóng mặt đến mức CEO OpenAI Sam Altman đã phải cầu xin người dùng "bình tĩnh" khi tạo hình ảnh, vì "GPU của chúng tôi đang tan chảy".

Tuy nhiên, sự bùng nổ AI không chỉ mang lại sự phấn khích. Nó cũng đang đe dọa trực tiếp đến ngành công nghiệp sáng tạo, đặc biệt là Hollywood và các nghệ sĩ hoạt hình.

"Nghệ thuật" hay sự chiếm đoạt?

ChatGPT "đã thêm một triệu người dùng trong giờ qua"

Hôm thứ Ba vừa rồi, CEO Sam Altman tuyên bố rằng ChatGPT đã đạt thêm một triệu người dùng chỉ trong một giờ. Điều này cho thấy công nghệ AI đang lan rộng với tốc độ chưa từng có. Với OpenAI đây có thể là một khoảnh khắc huy hoàng. Tuy nhiên, với nghệ sĩ Hayao Miyazaki, Hollywood và cả những người làm nghệ thuật trên khắp thế giới, nó có thể là khoảnh khắc diệt vong của nghệ thuật?

Không ai khác ngoài đạo diễn Hayao Miyazaki, huyền thoại của ngành hoạt hình, đã từng cảnh báo về điều này. Giám đốc Miyazaki của Ghibli Studio tin rằng công nghệ AI có thể là một "sự xúc phạm đến chính cuộc sống", bởi vì nghệ thuật thực sự đòi hỏi thời gian, sự tỉ mỉ và tâm huyết của con người.

Ghibli Studio đã dành hàng thập kỷ để tạo nên những kiệt tác. Một cảnh chỉ dài 4 giây trong The Wind Rises (Gió Nổi) có thể mất hơn một năm để hoàn thành. Cảnh một sinh vật đào hang trong Princess Mononoke (Công chúa Mononoke) tốn 1 năm 7 tháng để vẽ tay 5.300 khung hình. Nhưng giờ đây, với AI, những hình ảnh có thể được tạo ra chỉ trong vài giây.

Việc OpenAI sao chép phong cách của Ghibli và các hãng phim hoạt hình khác đặt ra một câu hỏi lớn: đây có phải là sự sáng tạo hay chỉ là chiếm đoạt?

Hollywood có đang đứng trước một "Khoảnh khắc Sputnik"?

Khi Liên Xô phóng vệ tinh Sputnik vào năm 1957, Mỹ đã bị sốc và ngay lập tức tăng tốc đầu tư vào khoa học và công nghệ để tránh bị tụt hậu. Giờ đây, với sự phát triển thần tốc của AI, Hollywood có thể đang đối diện với một "Khoảnh khắc Sputnik" của riêng mình.

Cho đến nay, Hollywood vẫn im lặng. Nhưng những dấu hiệu của một cuộc khủng hoảng đang xuất hiện. Đầu tiên, liệu AI có thể thay thế hàng nghìn họa sĩ hoạt hình không, khi những hình ảnh mà Ghibli Studio mất hàng năm để vẽ tay giờ có thể được AI tạo ra chỉ trong vài phút? Và nếu AI có thể tạo hoạt ảnh ngay lập tức, liệu các hãng phim có còn thuê hàng trăm họa sĩ?

Chưa kể đến vấn đề bản quyền nghệ thuật. Câu hỏi được đặt ra là AI có quyền sao chép phong cách của các nghệ sĩ không? Và ai sẽ bảo vệ những người sáng tạo khỏi việc tác phẩm của họ bị AI sao chép không xin phép?

Ngọc Ánh (theo Ankler, Axios)