Festival nghề muối lần đầu tiên sẽ diễn ra vào quý I/2025

Tỉnh Bạc Liêu sẽ phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tổ chức Festival nghề muối Việt Nam lần đầu tiên. Bạc Liêu hiện là địa phương có diện tích sản xuất muối lớn nhất nước với gần 1.500 ha.

Ở Bạc Liêu, niên vụ muối năm 2023 đạt sản lượng trên 27.000 tấn, trong đó muối trắng trải bạt hơn 7.300 tấn, còn lại là muối sản xuất truyền thống. Năng suất trung bình trên 37 tấn/ha với muối trải bạt và gần 17 tấn/ha với sản xuất truyền thống. Tỉnh có 767 hộ sản xuất muối với 1.520 lao động.

Cánh đồng muối Bạc Liêu

Sản phẩm muối ăn Bạc Liêu được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) công nhận chỉ dẫn địa lý năm 2013. Cuối năm 2020, nghề muối tỉnh Bạc Liêu được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch công nhận Di sản Văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Theo Ban tổ chức, festival có các hoạt động tập trung thể hiện nét văn hóa truyền thống nhằm tôn vinh và bảo tồn nghề muối, giới thiệu hình ảnh đặc trưng, thế mạnh của các sản phẩm muối và nghề muối Bạc Liêu cũng như cả nước. Fesstival gồm không gian trưng bày các mô hình, hiện vật, tiến bộ kỹ thuật của nghề muối để kể câu chuyện đầy cảm xúc về hành trình trăm năm nghề muối Việt Nam.

Sự kiện vinh danh nghề muối có khó khăn do muối là sản phẩm khá đơn điệu, khó trưng bày vì lâu nay chỉ được xem là gia vị nên ban tổ chức cũng nhấn mạnh phải cố gắng thổi “hồn” vào nghề muối, làm bật lên giá trị đầy đủ của hạt muối để chạm đến cảm xúc của du khách và nhà đầu tư, góp phần phát triển nghề muối trong điều kiện khó khăn.

Dự kiến có khoảng 100 gian hàng của các địa phương sản xuất muối trong cả nước giới thiệu, trưng bày sản phẩm muối thực phẩm và sức khỏe, muối cho công nghiệp, muối và du lịch, sản phẩm OCOP và các trang thiết bị, công nghệ sản xuất, chế biến muối; Hội nghị xúc tiến đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn; Hội thảo “Ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất muối, thích ứng biến đổi khí hậu”; “Định hướng và các giải pháp phát triển sản phẩm du lịch muối Bạc Liêu”; tổ chức bầu chọn 15 sản phẩm muối tiêu biểu của diêm dân, hợp tác xã; thành lập Hiệp hội nghề Muối Việt Nam.

Bên cạnh, chương trình khảo sát thực tế cánh đồng muối tỉnh Bạc Liêu và lễ khánh thành dự án nâng cấp cơ sở hạ tầng đồng muối Đông Hải, huyện Đông Hải, cuộc thi tranh, ảnh về hoạt động sản xuất nghề muối... cũng được tổ chức

Đến nay, các lễ hội về sản vật địa phương, di sản văn hóa đã được nhiều nơi tổ chức nhưng đây là lần đầu tiên festival nghề muối được khai hội. Ban tổ chức mong muốn festival tạo được ấn tượng sâu sắc với bạn bè, các nhà đầu tư về hành trình trăm năm nghề muối; qua đó, góp phần xóa bỏ hình ảnh cơ cực, nghèo khó của nghề muối và nêu bật triển vọng phát triển nghề muối ở thời kỳ mới.

Nghề làm muối Việt Nam có truyền thống lâu đời dọc bờ biển dài hơn 3.000km từ Bắc vào Nam cùng khí hậu nhiệt đới, độ ẩm thấp và gió mạnh là những yếu tố thuận lợi cho sản xuất muối. Sản phẩm muối Việt Nam được tiêu thụ trong nước với 2 mục đích chủ yếu là phục vụ nhu cầu sinh hoạt và dùng làm nguyên liệu cho một số ngành công nghiệp như công nghiệp hóa chất, công nghiệp chế biến thủy hải sản, công nghiệp thực phẩm, y tế.

Để thúc đẩy phát triển ngành muối, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án phát triển ngành muối giai đoạn 2021-2030 và Bộ NN&PTNT có kế hoạch thực hiện. Ngoài ra, Bộ NN&PTNT đang triển khai xây dựng thí điểm Đề án nâng cao chất lượng và chuỗi giá trị ngành muối Việt Nam giai đoạn 2021-2025, thực hiện ở 8 tỉnh Nam Định, Thái Bình, Nghệ An, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bến Tre, Bạc Liêu.

Hạt muối Bạc Liêu nổi tiếng với vị đậm đà riêng biệt, không trắng trong như hạt muối ở miền Trung, mà có màu trắng hồng mang đậm hương sắc nước biển phù sa. Do dòng phù sa sông Mekong đổ ra biển, một phần tích tụ ven bờ biển Bạc Liêu làm nên hạt muối Bạc Liêu khô chắc, không tạp mùi với hàm lượng magiê, canxi, sunfat thấp, không gây vị đắng, chát. Bên cạnh giá trị kinh tế, nghề muối Bạc Liêu còn hàm chứa giá trị văn hóa là tiềm năng phát triển du lịch. Hy vọng, các giá trị được phát huy qua festival lần này.