Sau gần 80 năm, tổng thu ngân sách tăng gần 100.000 lần

Sáng ngày 8/8, tại Thủ đô Hà Nội, Bộ Tài chính tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống ngành Tài chính (28/8/1945-28/8/2025) và đón nhận Huân chương Độc lập hạng Nhất.

Ngày 28/8/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký sắc lệnh thành lập Chính phủ cách mạng lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa gồm 13 Bộ, trong đó có Bộ Tài chính. Kể từ đó, ngày này hàng năm đã trở thành ngày truyền thống của ngành Tài chính Việt Nam.

Trong suốt chặng đường 80 năm qua, ngành Tài chính đã vượt qua nhiều khó khăn, không ngừng trưởng thành, phát triển và khẳng định vị trí trung tâm trong tham mưu tổng hợp, hoạch định chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quản lý nguồn lực tài chính quốc gia, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Sau gần 40 năm Đổi mới, từ một nước nghèo nàn, lạc hậu, dưới sự chỉ đạo sáng suốt của Đảng, sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng của nhân dân cả nước, sự nhiệt huyết của cộng đồng doanh nghiệp, Việt Nam đã duy trì được tốc độ tăng trưởng ở mức khá cao trong một thời gian dài, quy mô kinh tế đã tăng từ hơn 5 tỷ USD (năm 1986) lên trên 476 tỷ USD vào năm 2024 đưa Việt Nam trở thành nền kinh tế có quy mô lớn thứ 4 trong khu vực Đông Nam Á và là nền kinh tế lớn thứ 34 trên thế giới.

GDP bình quân đầu người cũng đã đạt tới 4.700 USD/năm. Việt Nam đã có bước tiến dài trong hội nhập, đã thiết lập quan hệ ngoại giao với 193 quốc gia trên thế giới, có quan hệ Đối tác chiến lược và Đối tác toàn diện với hơn 30 nước, trong đó có tất cả các thành viên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, các nước lớn; là thành viên tích cực của trên 70 tổ chức khu vực và quốc tế, đồng thời là mắt xích quan trọng trong 16 Hiệp định thương mại tự do (FTA), gắn kết với 60 nền kinh tế chủ chốt ở khu vực và toàn cầu.

Việt Nam cũng đã lọt Top 20 thế giới không chỉ về quy mô thương mại, mà còn trong thu hút đầu tư nước ngoài, nắm giữ vị trí quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Gần 1 triệu doanh nghiệp đã được thành lập, góp phần quan trọng xây dựng một nền kinh tế Việt Nam độc lập, tự chủ, vững mạnh.

Cùng với tốc độ phát triển mạnh mẽ đó của nền kinh tế, nền Tài chính đã không ngừng lớn mạnh, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Nếu như năm 1946, Quỹ Độc lập có khoảng 20 triệu đồng Đông Dương, thì đến năm 2024, tổng thu ngân sách đã vượt mốc 2,1 triệu tỷ đồng, tăng gần 100.000 lần so với thời kỳ đầu lập nước. Hệ thống thuế ngày càng hoàn thiện, phù hợp với thông lệ quốc tế, góp phần động viên hợp lý các nguồn lực cho phát triển.

Tỷ lệ thu ngân sách nhà nước so với GDP duy trì ổn định ở mức 18-20% trong nhiều năm gần đây. An ninh tài chính quốc gia được giữ vững với mức bội chi, nợ công, nợ chính phủ trong ngưỡng an toàn và trong tầm kiểm soát.

Thị trường tài chính, đặc biệt là thị trường chứng khoán, đã phát triển mạnh mẽ, trở thành kênh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế với giá trị vốn hóa thị trường đạt trên 90% GDP vào năm 2024, tăng gấp hàng chục lần so với thời điểm mới thành lập năm 2000.

Việt Nam đã chứng kiến sự bùng nổ về số lượng doanh nghiệp thành lập, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp nhỏ và vừa; trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư nước ngoài nhờ chính sách mở cửa, cải thiện môi trường kinh doanh và vị trí địa lý thuận lợi.

Vốn FDI liên tục tăng mạnh, Việt Nam nằm trong nhóm 15 nước đang phát triển thu hút FDI lớn nhất thế giới; với tổng vốn đăng ký lên đến hàng trăm tỷ USD, không chỉ đóng góp lớn vào GDP mà còn tạo công ăn việc làm, chuyển giao công nghệ và nâng cao năng lực quản lý cho doanh nghiệp trong nước.

Công tác cải cách doanh nghiệp nhà nước đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động, tăng cường vai trò chủ đạo của kinh tế nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Các cơ chế, chính sách về quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã được xây dựng, hoàn thiện, tăng cường phân cấp, phân quyền, đồng thời đẩy mạnh công khai, minh bạch trong cổ phần hóa, thoái vốn và giám sát hoạt động doanh nghiệp nhà nước nhằm phòng chống thất thoát, lãng phí vốn.

Đã giảm mạnh số lượng doanh nghiệp nhà nước, tập trung vào các doanh nghiệp quy mô lớn, có vai trò chiến lược và khả năng dẫn dắt nền kinh tế. Việc tinh giảm này giúp tập trung nguồn lực quản lý, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Đồng thời, tăng cường cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước; Nâng cao hiệu quả quản trị và năng lực cạnh tranh tại các tập đoàn, tổng công ty nhà nước.

Các doanh nghiệp nhà nước đã đóng góp nguồn thu quan trọng cho ngân sách nhà nước, với tổng số tiền hàng triệu tỷ đồng. Đây là nguồn lực quan trọng để Nhà nước thực hiện các chính sách phát triển kinh tế - xã hội.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả nổi bật trong hoạt động, đã không ngừng mở rộng diện bao phủ, với số người tham gia bảo hiểm xã hội tăng gần 9 lần so với năm 1995, chiếm hơn 42% lực lượng lao động trong độ tuổi; tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt trên 94% dân số, góp phần quan trọng vào hệ thống an sinh xã hội toàn diện của đất nước.

Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh, trong bối cảnh mới, ngành Tài chính đang bước vào giai đoạn chuyển đổi mang tính chiến lược với mô hình tổ chức hợp nhất, trở thành cơ quan điều phối tổng thể các lĩnh vực tài chính - đầu tư - bảo hiểm xã hội - quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Bộ trưởng cũng bày tỏ niềm tin vào truyền thống 80 năm của ngành, tinh thần đổi mới - khát vọng vươn lên, đồng thời cam kết ngành Tài chính sẽ quyết liệt hành động, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng với niềm tin của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.