Lãi suất tiết kiệm có thể tăng đến mức nào?

Tính từ đầu tháng 5 đến nay, đã có tổng cộng 13 ngân hàng tăng lãi suất huy động với mức điều chỉnh 0,1 – 0,5%/năm là ACB, Sacombank, Techcombank, VIB, Bac A Bank, GPBank, NCB, BVBank, CBBank, TPBank, PGBank, SeABank và mới nhất là VietABank.

Trước đó, đã có tới 16 ngân hàng truyền thống tăng lãi suất tiết kiệm trong tháng 4, bao gồm: HDBank, MSB, Eximbank, NCB, Bac A Bank, GPBank, OceanBank, BVBank, PVComBank, CBBank, BIDV, TPBank, VPBank, KienLong Bank, VietinBank, ACB. Ngoài ra, ngân hàng thuần số Cake by VPBank cũng đã tăng 0,3 – 0,7 điểm % lãi suất huy động ở tất cả kỳ hạn trong tháng 4.

Nếu tính cả 4 ngân hàng điều chỉnh tăng trong tháng 3 là VPBank, Eximbank, SHB và Saigonbank thì đến hiện tại, đã có hơn 20 nhà năng tăng lãi suất tiết kiệm trong chưa đầy 2 tháng trở lại đây.

Việc nhiều ngân hàng tăng lãi suất huy động trở lại diễn ra trong bối cảnh quy mô tiền gửi tại hệ thống ngân hàng có xu hướng giảm. Số liệu Tổng cục Thống kê (GSO) vừa công bố cho thấy, tính đến 25/3, huy động vốn của các tổ chức tín dụng giảm 0,76% so với cuối năm 2023. Báo cáo tài chính quý I cũng cho thấy, tăng trưởng huy động tiền gửi của các ngân hàng ở mức rất thấp, thậm chí nhiều nhà băng lớn ghi nhận tiền gửi khách hàng sụt giảm trong 3 tháng đầu năm như Vietcombank, MB, SHB, VIB, TPBank.

Về phía cầu tín dụng, số liệu của NHNN cho biết, tăng trưởng tín dụng của toàn nền kinh tế đã hồi phục tốt trong tháng 3 khi đạt mức 0,26% tính đến ngày 25/3/2024 (riêng tháng 3 tăng 0,98%). Trước đó, tăng trưởng tín dụng đã ở mức âm trong 2 tháng đầu năm.

Theo giới chuyên môn, tiền gửi của người dân và doanh nghiệp sụt giảm đi cùng tăng trưởng tín dụng hồi phục khiến nhiều nhà băng phải tăng lãi suất huy động nhằm đảm bảo cân đối nguồn vốn. Tuy nhiên mức tăng sẽ không quá lớn khi nhu cầu tín dụng trong giai đoạn này không quá đột biến.

Trong mùa đại hội đồng cổ đông vừa qua, lãnh đạo nhiều ngân hàng thương mại thừa nhận, lãi suất đang trong xu hướng đảo chiều tăng trở lại.

"Chúng tôi cho rằng, lãi suất huy động khó có thể duy trì như những tháng đầu năm. Khả năng lãi suất sẽ đi ngang hoặc tăng từ nay đến cuối năm", ông Lưu Trung Thái, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng MB nhận định.

Tại ĐHĐCĐ thường niên 2024, ông Nguyễn Hoàng Linh, Tổng Giám đốc MSB cũng nhận định lãi suất huy động sẽ tiếp tục có xu hướng tăng từ nay đến cuối năm, khi nền kinh tế bước qua giai đoạn khó khăn và cầu tín dụng tăng trở lại.

Dù lãi suất đang nhấp nhổm tăng, song theo ông Trần Hùng Huy, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB, mức tăng lãi suất từ nay đến cuối năm sẽ không nhiều, dù khả năng lãi suất sẽ nhích lên theo từng quý.

Về phía các nhà phân tích, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) nhận định, mặt bằng lãi suất huy động có thể phục hồi về thời điểm đầu năm nay trong các tháng tới, tương đương với mức tăng bình quân 0,5 – 1%/năm từ vùng đáy, tuỳ kỳ hạn và nhóm ngân hàng. Diễn biến tiếp theo của mặt bằng lãi suất sẽ tuỳ thuộc vào khả năng kiểm soát đà mất giá của tiền đồng cũng như diễn biến chính sách tiền tệ của Fed.

Trong báo cáo vĩ mô vừa công bố, Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cũng cho biết, lãi suất huy động trong tháng 4 đã nhích tăng khoảng 0,2 – 0,4 điểm % và chủ yếu tại các kỳ hạn dưới 12 tháng. Nhóm phân tích kỳ vọng, mặt bằng lãi suất huy động sẽ dần dâng cao hơn nhằm thu hẹp mức chênh lệch lãi suất USD-VND, phần nào giải tỏa áp lực tỷ giá thường trực. Tuy nhiên mức tăng nếu có sẽ không quá lớn 0,5 – 1 điểm % khi nhu cầu tín dụng trong giai đoạn này không quá đột biến và khó tạo ra một cuộc chạy đua lãi suất huy động.

Theo Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), việc tăng lãi suất vừa qua diễn ra chủ yếu ở các ngân hàng quy mô nhỏ, trong khi các ngân hàng lớn "big 4" vẫn đang giữ lãi suất tương đối ổn định. BVSC cho rằng, mặt bằng lãi suất ở mức thấp, khiến cho nhu cầu nắm giữ các tài sản sinh lời cao hơn tăng lên gây áp lực đối với hoạt động huy động vốn của các ngân hàng. Tuy vậy, với tín dụng vẫn đang tăng trưởng thấp, đà tăng của lãi suất huy động sẽ không quá nhanh trong các tháng tới.