Bão Otis tăng cấp nhanh dị thường làm giới dự báo Mỹ bất ngờ

Tin bão mới nhất của New York Times giải thích vì sao bão Otis gây bất ngờ cho nhiều chuyên gia dự báo thời tiết.

Sáng 24.10, rất ít nhà khí tượng nói về bão nhiệt đới Otis. Đến sáng 25.10, tình hình thay đổi rất nhanh, Otis được xem là một “cơn bão thảm khốc” đổ bộ gần một thành phố đông dân ở Mexico, thu hút sự chú ý toàn cầu.

Điều đáng chú ý hơn về bão Otis là "mức độ tăng cấp nhanh của cơn bão này là hoàn toàn không ngờ tới” - Tomer Burg - nhà khoa học khí quyển ở Mỹ - chia sẻ.

Cơn bão Otis hình thành từ sáng 22.10 với hình thái ban đầu là áp thấp nhiệt đới. Thời điểm đó, áp thấp nhiệt đới này hoàn toàn không đáng lo ngại với các nhà dự báo bão.

Các chuyên gia dự báo bão nhận định cùng ngày rằng, áp thấp nhiệt đới có thể mạnh dần lên thành một cơn bão nhỏ trong những ngày tiếp theo.

Đến tối 22.10, các mô hình dự báo trên máy tính vẫn chưa có nhiều dấu hiệu về việc bão Otis tăng cấp.

Trong dự báo thời tiết, các chuyên gia không chỉ dựa vào mô hình máy tính mà còn có các công cụ khác như dữ liệu vệ tinh, các tiêu chuẩn khí hậu khác.

Thông qua một số công cụ bổ sung đó, các nhà dự báo bão bắt đầu dự đoán cơn bão Otis mạnh hơn những gì các mô hình máy tính đề xuất nhưng vẫn chỉ cho là Otis sẽ đạt đỉnh điểm ở cấp bão nhiệt đới.

Sang ngày 23.10, các mô hình máy tính nhận thấy Otis có thể mạnh lên dần dần thành bão cuồng phong. Tối cùng ngày, khi Otis vẫn là một cơn bão nhiệt đới, hình ảnh vệ tinh tiết lộ một đặc điểm nhỏ có thể cho thấy cơn bão sắp tăng cấp rất nhanh.

Tuy nhiên, mô hình máy tính vẫn không thể hiện được điều này nên các nhà dự báo tiếp tục dự đoán bão Otis sẽ suy yếu.

New York Times lưu ý, các công cụ toàn cầu như mô hình dự báo của Mỹ và mô hình châu Âu không phải lúc nào cũng hiệu quả trong việc dự đoán tốc độ tăng cấp nhanh của các cơn bão.

Những mô hình dành riêng cho bão ở Đại Tây Dương đã được tạo ra để hỗ trợ dự báo và đã cho thấy hiệu quả trong năm nay, trong đó có dự báo bão Idalia tăng cấp nhanh trước khi đổ bộ Floria, giúp người dân bang này có thêm thời gian chuẩn bị.

Dù đã có cải tiến mô hình dự báo nhưng đôi khi với những cơn bão như Otis, mô hình không đưa ra dự báo cho thấy cấp độ bão tăng lên và chúng ta chỉ còn một “kịch bản ác mộng”, mà nhà dự báo Eric Blake của Trung tâm Bão Quốc gia Mỹ nêu trong báo cáo tối 24.10 trước khi bão Otis tiến vào phía nam Mexico.

Ông Blake cho biết, đã suy nghĩ rất lâu về từ "cơn ác mộng”. Cuối cùng, ông thấy rằng, một cơn bão phát triển từ bão nhiệt đới thành bão cấp 5 và hướng tới một thành phố lớn trong vòng chưa đầy 24h phù hợp với mô tả này.

Ngay từ khi Otis vẫn còn là một cơn bão nhiệt đới, vẫn có đủ dấu hiệu để chính phủ Mexico phát cảnh báo bão cho khu vực bờ biển và các nhà dự báo bão cũng nhận định Otis sẽ là cơn bão mạnh hơn so với dự báo từ các mô hình máy tính.

Vào chiều 24.10, một máy bay săn bão đã bay qua mắt bão và nhận thấy cường độ bão mạnh hơn nhiều so với ước tính của vệ tinh.

Tối 24.10, khi bão Otis đổ bộ vào Acapulco, Mexico, trung tâm bão của Mỹ nhấn mạnh, mức độ tăng cấp nhanh chóng của bão Otis được ghi nhận trước đó trong ngày đang tiếp tục và chưa có dấu hiệu cho thấy mức độ tăng cấp này sẽ dừng lại. Những nhận định này là lời cảnh báo mạnh cho thấy cơn bão sẽ lớn và mạnh hơn nhiều so với dự đoán.

Đến sáng 25.10, bão Otis đã đổ bộ Acapulco ở mức bão cấp 5. Theo nhà khoa học Phil Klotzbach, Đại học bang Colorado, bão Otis đã trở thành cơn bão mạnh nhất trong lịch sử ở khu vực Đông Thái Bình Dương.